Warning
  • JLIB_APPLICATION_ERROR_COMPONENT_NOT_LOADING
  • JLIB_APPLICATION_ERROR_COMPONENT_NOT_LOADING
  • JLIB_APPLICATION_ERROR_COMPONENT_NOT_LOADING
  • Error loading component: com_content, Component not found.
  • Error loading library: joomla, Library not found.
  • Error loading library: joomla, Library not found.
  • Error loading library: joomla, Library not found.
  • Error loading component: com_content, Component not found.
  • Error loading component: com_content, Component not found.

مشروطۀ اینقلابی اوُمّت لیک ؤ رَعیت لیک دن میللت لئشمۀ یۀ گئدن یوُللار ( بیرینجی بوُلوم )- آذرخش

اوُلاراوُلکۀ سی دیر، بیزیم اوُلکۀ میز،
قلبی قانداللی دیر، ویجدانی تمیز،
نۀ یازسان اوُرۀ ک نن یاراد دوُنیادا ،    
اوُرۀ ک سیز یارانان تئز گئدر بادا ،
چالیش کی دایما قانین قایناسین  ،
بیر طوفان یاراد سین هئر بیر هئیجانین ،
سینۀ ندن بیرجۀ  سوُز گئلیرسۀ بئلۀ ،
اوُ سوُز داشلاری گئتیرسین دیلۀ ،
( صمد وورغون )
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فارس ایرقچی لیقی ایلۀ ، شریعتچیلر آذربایجانین تورکلویونون باریشماز دوُشمانلاری .
بیرعصردن آرتیق دیر کی مشروطۀ اینقلابی حاققیندا فرقلی گوُروشلرلۀ  یوُز لرجۀ تحلیللر ،  کیتابلار، تعریفلی ؤ یا اینتقادلی  مقالۀ لر ،  شعرلر ؤ سایرۀ لر یازیلمیشدیر ؤ هئلۀ دۀ یازیلماقدا دیر، سوُزسوزکی مشروطۀ اینقلابی بیرتک ممالیک محروسۀ دۀ یوُخ  بئلکلۀ بوُتون شرق میللت لرینین اوُیانیشینا یوُل آچاراق ، حتی اوُ گوُنکو آوروُپا میللت لری آراسیندا بوُیوک اهمییت قازانمیشدیر
مشروُطۀ حاققیندا یازانلارین هئر بیرینین  فرقلی فرقلی گوُروشلری اوُلسادا، آنجاق عمومییت دۀ همان چاغدا گوُنئی آذربایجان توُپلومونون آزادلیق یوُلوُندا باشلادیقلاری فداکارلیق لاری ، قهرمانلیقلاری جانلاندیریب ، اوُ ایللردۀ باش وئرن چوُخ حادیثۀ لی ؤ تاریخی گرگینلیکلری قلمۀ آلیب کوُسترمئگۀ جهد ائدنلر، یازیلمیش بوُتون مطلب لریندۀ میللتیمیزین وارلیقین ، زنگین ؤ چوُخ حادیثۀ لی تاریخی کئچمیشین ؤ اینکار اوُلونماز توُرکلویون گوُستریب ، میللی  آزادلیق یوُلوندا موجادیلۀ سین قلمۀ آلماقلا ، اوُنو دئییرلی تاریخی سندلرۀ چئویریب ، دیرچئلیش پروُسئسینۀ یئنی صحیفۀ لرعلاوۀ اوُلونموش دور.
مشروطۀ طلبی ایلۀ باشلانان خالق حئرکاتی باش وئردیگی گوُنلردۀ ، حادیثۀ لرین ایچیندۀ اوُلوب ، اوُنو یاخیندان ایزلۀ ین ؤ گوُردوکلرین عینی شئکیلدۀ قلمۀ آلیب یازان شخص لرین باشدا گئلنلریندن بیری ( احمد کسروی تبریزلی ) اوُلموشدور. بونا گوُرۀ دۀ کسروینین یازدیقی " تاریخ مشروطۀ و قیام خیابانی کیتابلاری ایللردن بو گوُنۀ قئدر، اعتبارلی تاریخی سند منبع سی کیمی تانینمیش ؤ ایستیفادۀ اوُلوُنور. (البتۀ کسروینین هانسی ایرنج سبب لرۀ گوُرۀ آذربایجان توُرک دیلینۀ قارشی یازدیغی یالنیش اوُیدورما دامغا ؤ اوُ ایتهاما اینتقادیمیز اوُز یئریندۀ قالماقدا دیر) .
بونونلا بئلۀ ، کسروینین اوُزونون یازدیقینا گوُرۀ ، اوُ حئرکاتین باشلاندیقی گوُنلردۀ جریان ائدن بیرچوُخ حادیثۀ لرین جانلی شاهیدی اوُلموش ؤ بعضی مشروطۀ رهبرلری ایلۀ دۀ صمیمی گوُروش لری اوُلموشدور، بونا گورۀ دۀ چوُخ سایدا یازیچیلار کسروی نین مشروطۀ حاققیندا یازدیقی کیتابلاری گوُؤنیلی منبع اوُلاراق اوُز یازیلاریند اوُنا ایستیناد اتمیشلر ؤ هئلۀ دۀ ایستیفادۀ اوُلونماقدا دیر.
آنجاق بو یازیدا مقصدیمیز تاریخ یازماق دئییر ، بئلکۀ آذربایجانلی تحقیقاتچی لارینین آردیجیل یازیقلاری دئییرلی أثرلرۀ ، مطلب لرۀ ؤ قلم صاحیب لری نین بوُتون یازیلارینا حوُرمت قوُیماقلا ، مشروطۀ اینقلابینا  باشقا یوُندن یاناشماقا جهد اوُلوناجاق ،بئلۀ  دوُشونوره م کی بوگوُنۀ قئدر دئیلمۀ میش ، یازیلمامیش بیرچوُخ مسئلۀ لردۀ وار کی اوُنا قیسا ایشارۀ لرین ائدیلمۀ سینین ضرورتین دوُشونمئکدۀ یم .
آذربایجانین جغرافیاسی نین ژئوپولیتیک موُقعییتی .
آذربایجان اراضی لری مین ایللردن بئری گوُنئیدۀ اراک ، همدان ، زنجان ؤ اوُنون چئورۀ شئهر کئندلریندن باشلییاراق الی قوُزئیدۀ دربندۀ ایشغال اوُلونموش تورپاقلاریمیز داخیل اوُلماقلا ، بیرواحید اراضی لر ، واحید میللت سایلمیشدیر، بونو دقیق گوُسترمئگ اوُچون بوگوُنۀ قئدر چوُخ سایدا  خریطۀ لردۀ یاییلمیشدیر
گوُلوستان ؤ تورکمان چای معاهیدۀ لری نتیجۀ سیندۀ توُرپاقلاریمیزی قوُزئییۀ ـ گوُنئییۀ ؤ سایرۀ یۀ بوُلسۀ لردۀ ، لاکین بو واحید میللت هئرزاماندا زنجیر دئنۀ لری کیمی بیر بیرینۀ باغلی اوُلوب ، آنا دیلیمیز ، واحید کولتوروموز ، مین ایللیک لردن قالان عادت عنعنۀ لریمیزی هئچ بیرقئددار دوُشمان آرادان آپارماقا قادیراوُلا بیلمۀ میشدیر.
( تورکمان چای معاهیدۀ سی حاققیندا گئلن بوُلوم دۀ اوُنون نئجۀ خئیرۀ سبب اوُلدوقونا دائیرقیساجاسینا شرح وئریلۀجئک . )
مشروطۀ اینقلابی مغلوبییتۀ اوُغراسادا، آنجاق اوُنون آچدیقی یوُل ، اوُمّت لیکدن ، رعیت لیکدن قوُرتاریب ، میللت لئشمۀ پروسئسی نین باشلانیشی ایدی .
بو گوُن مشروطۀ اینقلابیندان یوُزایلدن آرتیق کئچسۀ دۀ ، آنجاق هئلۀ اوُ بوُیوک حادیثۀ نین شیرین، آجی خاطیرۀ لری گوُنئی آذربایجان میللتی نین یاداشتیندان سیلینمۀ میشدیر ؤ سیلینۀ دۀ بیلمز
اوُستۀ لیک اوُ قارانلیق چاغدا جهل ، خرافات ایچیندۀ یاشییان توُپلومو کوُلۀ لیکدۀ ساخلییان عامیللردن بیری ، توُپلومون ساوادسیزلیقی ، فئودالیسم سیستمینین حاکیم اوُلدوقو ؤ شریعتچیلرین هئر بیر آیدینلیقا ، علمۀ ، چاقین یئنی لیکلرینۀ قارشی قدارلیق لاری ؤ آردیجیل آمانسیز فیتوا وئریب حوُکم سوُردویو بیرحالدا ، مشروطۀ خواهلیق ایدۀ یاسی ، أالبتۀ کی مرتجع لرۀ ، فئوداللارا ؤاوُنلارین گئریجی دوُشونجۀ لرینۀ ، منافع لرینۀ  قارشی  خالق طرفیندن بیرآچیق ساواش اعلانی ایدی
ییرمی ینجی یوُزایللیگین باشلانیش چاغیندا ایمپریالارین اوُزایچیندن چوُرویوب سارسیلماقی ، ؤ کهنۀ دوُنیانین قورولوش سیستمی نین گئـ گئدۀ دئیشیلمۀ سی ، میللت لرین اوُیانیشیا دوُغرو حئرکت لری زامانین طلبی ایدی ، بو حوُکمدن قاچماق ایمکانسیز ایدی .  شرق عالمیندۀ بیرچوُخ گئریدۀ قالمیش اوُلکۀ لر اوُلدوقو کیمی ، ایران ممالیک محروسۀ سیندۀ عئنی دوُرومدا ایدی ، لاکین باشلانماقدا اوُلان یئنیدن دوُغوش ؤ میللت لئشمۀیۀ گئدن یوُلون ایلک باشلانیش پروسئسی نین اوُنئملی آددیم لاریندان ؤ کهنۀ دوُنیانین گئریجی لیکلریندن اوُزاقلاشماق لازیم ایدی .         
مشروطۀ طلب اتمئک فیکری ایلۀ یارانان کوُتلوی حئرکت لر، سانسیز حئساب سیز قانلار وئرسۀ دۀ ، لاکین گئتدیکجۀ گوُجلئنیردی ؤ سوُنوندا خالقین اینقلابینین غلبۀ سی ایلۀ مشروطۀ فرمانین مظفرالدین شاه  ایمضالییر ؤ اوُنون آردینجا مشروطۀ مجلیسی قورولور ؤ آنا یاساسی یازیلیر.
هئچ شئک شبهه یئری یوُخدور کی اوُ بوُیوک اینقلابدا ، ألۀ گئلمیش بوتون موُوفقییت لر بیرباشا  آذربایجان فدائیلری باشدا "ستارخان ، باقرخان شیخ محمد خیابانی ؤباشقا آزادلیق یوُلوندا شهید اوُلموش قهرمان لاریمیزین آدی ایلۀ باغلی دیر، بوناگوُرۀ مشروطۀ اینقلابین آذربایجان خالقینین اینقلابی ؤ اوُنو (یئنیدن دوُغوش ) پروسئسی نین باشلانیشی آدلاندیرماق اوُلار .
همان چاغدا هم دوُنیادا هم قوُنشو اوُلکۀ لردۀ باش وئرن ، یئنی فیکرلر ؤ دوُشونجۀ لر اساسیندا، سیاسی ، ایجتیماعی، فرهنگی دئیشیملر ؤ رفورملارین دالغاسی آذربایجاندا  ایسۀ اوُنئملی ؤ تأثیرائدیجی روُلو اوُلموشدور ؤاوُ تأثیرلری بیرعامیل کیمی نظردۀ آلماق لازیم دیر. گئلیشمۀ لرین موُثبت دالغالاری نتیجۀ سیندۀ ، ایران ممالیک محروسۀ سیندۀ قاجاردرباریندان توُتموش ، یئرلی حاکیم لرین ، فئوداللارین ، اوُمتۀ ، رعیئتۀ قارشی سوُنسوز ظوُلم ؤ باسغی لاری نهایت بیرایجتیماعی اینقلابا چئوریلمۀ سی دۀ طبیعی بیر حال ایدی
آنجاق گوُن بۀ گوُن بوُیومئکدۀ اوُلان خالق حئرکاتین جانلاندیریب ، اوُنو میللت لئشمۀ یۀ دوُغرو یوُلون آچان عامیللرآذربایجانین آیدین ، ضیالی ، اینقلابچی شخصّیت لرینین فیکری تأثیرلری نتیجۀ سیندۀ گوُجلئنیردی، لاکین نئدنسۀ آذربایجانلی یازارلار ، تاریخ شیناسلاراوُ بوُیوک رئنسانسی تکجۀ بیر تاریخی حادیثۀ کیمی دئییرلئندیریبلر، اوُ بوُیوک رئنسانسین باشقا اوُنئملی لیکلرین یئترلی قئدر آچیب ، تحلیل ائدیب ، دوُنیایا گوُسترۀ بیلمۀ میشلر
بیرینجی بوُلومون سوُنو. آردی گئلن بوُلوم لردۀ . آذرخش ــ 27 / 9 /
Submit to DeliciousSubmit to DiggSubmit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to TwitterSubmit to LinkedIn